Ciudadanía sin derechos políticos: ¿una ciudadanía cercenada?
| Autor | Tatiana Rincón Covelli |
| Páginas | 28-43 |
28
ΡΕΣΥΜΕΝ
Ελ 9 δε διχιεµβρε δε 2013, λα Προχυραδυρα Γενεραλ δε
λα Ναχι⌠ν χοµυνιχ⌠ θυε ηαβα ιµπυεστο αλ σε〉ορ Γυστα−
ϖο Πετρο Υρρεγο, αλχαλδε Μαψορ δε Βογοτ〈, λα σανχι⌠ν δε
δεστιτυχι⌠ν δελ χαργο ψ λα ινηαβιλιδαδ γενεραλ πορ ελ τρ−
µινο δε θυινχε α〉οσ παρα εϕερχερ φυνχιονεσ πβλιχασ. Εστα
δεχισι⌠ν γενερ⌠, εν συ µοµεντο, προνυνχιαµιεντοσ πβλι−
χοσ ψ νυµεροσασ αχχιονεσ δε τυτελα. Αυν χυανδο ελ µαψορ
νφασισ σε πυσο, εν εστε χασο, εν λα διµενσι⌠ν χολεχτιϖα δε
λοσ δερεχηοσ πολτιχοσ, ελ ιντερσ δελ πρεσεντε αρτχυλο εστ〈
εν λα διµενσι⌠ν ινδιϖιδυαλ δελ δερεχηο, χονχρεταµεντε
εν µοστραρ δεσδε υνα ρεχυπεραχι⌠ν δε λα νοχι⌠ν δε χιυ−
δαδανα, δοσ χυεστιονεσ: δε υν λαδο, θυε υνα πριϖαχι⌠ν δε
δερεχηοσ πολτιχοσ εθυιϖαλε ηοψ α υνα νεγαχι⌠ν ραδιχαλ δε
λα χονδιχι⌠ν δε χιυδαδανα ψ χον ελλο δε λα χονδιχι⌠ν δε
ιγυαλεσ θυε σε ρεχονοχεν λασ περσονασ εν υνα χοµυνιδαδ
πολτιχα δε περσονασ θυε σε ρεχονοχεν χοµο ιγυαλεσ, εν
τρµινοσ δε δερεχηοσ; ψ δελ οτρο, θυε ελ χασο δε Γυσταϖο
Πετρο Υρρεγο πυσο εν λο πβλιχο υνα νυεϖα σενσιβιλιδαδ
σοβρε ελ σεντιδο δε λοσ δερεχηοσ πολτιχοσ, µοστρανδο θυε
συ απροπιαχι⌠ν εσ αλγο θυε ϖα µ〈σ αλλ〈 δελ ∆ερεχηο.
ΠΑΛΑΒΡΑΣ ΧΛΑςΕΣ: χιυδαδανα, δερεχηοσ πολτιχοσ,
ιγυαλδαδ, εµπατα.
Ciudadanía sin derechos políticos:
¿una ciudadanía cercenada?*
Citizens without political rights: a severed citizenship?
Τατιανα Ρινχ⌠ν Χοϖελλι∗∗
τατιυσχα≅ηοτµαιλ.χοµ
ΑΒΣΤΡΑΧΤ
Ον ∆εχεµβερ 9, 2013, τηε Προχυραδορ Γενεραλ δε λα
Ναχι⌠ν αννουνχεδ τηατ ιτ ηαδ ιµποσεδ το Μρ. Γυσταϖο
Πετρο Υρρεγο, Μαψορ οφ Βογοτ〈, τηε σανχτιον οφ ρεµοϖαλ
φροµ οφφιχε ανδ γενεραλ ιναβιλιτψ φορ τηε τερµ οφ φιφτεεν
ψεαρσ το ηολδ πυβλιχ οφφιχε. Τηισ δεχισιον γενερατεδ νυ−
µερουσ πυβλιχ προνουνχεµεντσ ανδ νυµερουσ αχτιονσ φορ
τηε προτεχτιον οφ τηε ριγητσ ϖιεωεδ ασ ϖιολατεδ. Αλτηουγη
τηε εµπηασισ ωασ, ιν τηισ χασε, ον τηε χολλεχτιϖε διµενσιον
οφ πολιτιχαλ ριγητσ, τηε αρτιχλε ισ ιντερεστεδ ιν τηε ινδιϖιδ−
υαλ διµενσιον οφ τηε ριγητ. Τηε αρτιχλε εξαµινεσ, φροµ
α ρεχοϖερψ οφ τηε νοτιον οφ χιτιζενσηιπ, τωο ισσυεσ. Ον
τηε ονε ηανδ, τηατ, τοδαψ, α δεπριϖατιον οφ πολιτιχαλ ριγητσ
µεανσ α ραδιχαλ δενιαλ οφ χιτιζενσηιπ στατυσ ανδ τηυσ οφ
εθυαλ στατυσ ιν α πολιτιχαλ χοµµυνιτψ οφ πεοπλε ωηο α ρε
ρεχογνιζεδ ασ εθυαλ ιν τερµσ οφ ριγητσ. Ανδ ον τηε οτηερ,
τηατ τηε χασε οφ Γυσταϖο Πετρο Υρρεγο πυτ ιν τηε πυβ−
λιχ σπηερε α νεω σενσιβιλιτψ ον τηε µεανινγ οφ πολιτιχαλ
ριγητσ, σηοωινγ τηατ τηε εφφεχτιϖενεσσ οφ ριγητσ ισ σοµε−
τηινγ τηατ γοεσ βεψονδ τηε λαω.
ΚΕΨΩΟΡ∆Σ: χιτιζενσηιπ, πολιτιχαλ ριγητσ, εθυαλιτψ, εµ−
πατηψ.
∗ Εστε αρτχυλο δε ρεφλεξι⌠ν φορµα παρτε δε λοσ εσχριτοσ προδυχιδοσ εν ελ τραβαϕο δε ινϖεστιγαχι⌠ν σοβρε Εσταδο δε ∆ερεχηο, δεσα−
ρρολλαδο εν λα λνεα δε ινϖεστιγαχι⌠ν ∆εµοχραχια ψ ϑυστιχια δε λα Φαχυλταδ δε ϑυρισπρυδενχια δε λα Υνιϖερσιδαδ δελ Ροσαριο.
∗∗ ∆οχτορα εν ∆ερεχηο, Προγραµα δε ∆ερεχηοσ Φυνδαµενταλεσ, Υνιϖερσιδαδ Χαρλοσ ΙΙΙ δε Μαδριδ, Εσπα〉α, χον εστανχια ποσδοχ−
τοραλ εν λα ΥΑΜ−Ι δε Μξιχο εν φιλοσοφα πολτιχα ψ µοραλ. ∆ιπλοµαδο δε Εστυδιοσ Αϖανζαδοσ (∆ΕΑ) εν Λ⌠γιχα ψ Φιλοσοφα δε λα
Χιενχια δε λα Υνιϖερσιδαδ Ναχιοναλ δε Εδυχαχι⌠ν α ∆ιστανχια (ΥΝΕ∆), Μαδριδ, Εσπα〉α ψ λιχενχιαδα εν ∆ερεχηο δε λα Υνιϖερσιδαδ
Εξτερναδο δε Χολοµβια. Προφεσορα δε Τεορα δελ ∆ερεχηο ψ ϑυστιχια Τρανσιχιοναλ εν λα Μαεστρα εν ∆ερεχηο δε λα Υνιϖερσιδαδ
δελ Ροσαριο ψ αχτυαλµεντε ϖινχυλαδα χοµο ινϖεστιγαδορα εν λα Φυνδαχι⌠ν παρα λα ϑυστιχια ψ ελ Εσταδο δε ∆ερεχηο ∆εµοχρ〈τιχο δε
Μξιχο.
Criterio Jurídico Garantista. (Jul.-Dic. de 2014). Año 6, n.o 11, 28-43.
issn
: 2145-3381. Bogotá: Universidad Autónoma de Colombia.
Φεχηα δε ρεχεπχι⌠ν: νοϖιεµβρε 6 δε 2014
Φεχηα δε αχεπταχι⌠ν: νοϖιεµβρε 25 δε 2014
29
Introducción
Ελ 9 δε διχιεµβρε δε 2013, λα Προχυραδυρα Γε−
νεραλ δε λα Ναχι⌠ν (ΠΓ Ν) χοµυνιχ⌠ θυε ηαβα
ιµπυεστο αλ σε〉ορ Γυσταϖο Πετρο Υρρεγο, αλχαλδε
Μαψορ δε Βογοτ〈, λα σανχι⌠ν δε δεστιτυχι⌠ν δελ
χαργο ψ λα ινηαβιλιδαδ γενεραλ πορ ελ τρµινο δε
θυινχε α〉οσ παρα εϕερχερ φυνχιονεσ πβλιχασ. Λα
ΠΓΝ χονφιρµ⌠ λα δεχισι⌠ν ελ 13 δε ενερο δε 2014.
Εστα δεχισι⌠ν γενερ⌠, εν συ µοµεντο, προνυν−
χιαµιεντοσ πβλιχοσ ψ αχχιονεσ δε τυτελα εν λοσ
θυε σε αργυµεντ⌠ λα ϖυλνεραχι⌠ν δε λοσ δερεχηοσ
πολτιχοσ, νο σολο δελ σε〉ορ Πετρο Υρρεγο, σινο,
σοβρε τοδο, δε θυιενεσ ηαβαν ϖοταδο πορ λ εν
λασ ελεχχιονεσ δε οχτυβρε δε 2011.1 Λα δισχυ −
σι⌠ν ϕυρδιχα σοβρε εστα δεχισι⌠ν ψ λασ µεδιδασ
χαυτελαρεσ θυε, εν ελ χασο, χονχεδι⌠ λα Χοµισι⌠ν
Ιντεραµεριχανα δε ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ (ΧΙ∆Η) αλ
αλχαλδε Πετρο Υρρεγο, περµιτιερον χονοχερ θυε
λα ΠΓΝ ηαβα δεστιτυιδο, δεσδε 1991, α χερχα δε
1.077 φυνχιοναριοσ δε ελεχχι⌠ν ποπυλαρ (ΡΧΝ Λα
Ραδιο, 19 δε µαρζο δε 2014).
Υνα πρεγυντα θυε ηα συργιδο, ψ θυε εστυϖο εν λα
βασε δε λασ αχχιονεσ δε τυτελα χοντρα λα δεχισι⌠ν
δε λα ΠΓΝ, εσ σι υν φυνχιοναριο νο ελεγιδο ποπυ−
λαρµεντε πυεδε δεστιτυιρ φυνχιοναριοσ ελεγιδοσ
ποπυλαρµεντε ε ινηαβιλιταρλοσ δε µανερα γενεραλ
παρα εϕερχερ φυνχιονεσ πβλιχασ.2 Χον εστα πρε−
γυντα, λο θυε σε χυεστιονα εσ σι λασ διµενσιονεσ
χολεχτιϖα ε ινδιϖιδυαλ δε λοσ δερεχηοσ πολτιχοσ
πυεδεν σερ αφεχταδασ πορ δεχισιονεσ δισχιπλιναριασ
θυε νο τιενεν ελ χαρ〈χτερ νι δε δεχισιονεσ πολτιχασ
δε λοσ/λασ ελεχτορεσ (χοµο υνα ρεϖοχατορια δελ
µανδατο) νι δε υνα σεντενχια ϕυδιχιαλ. Εν εστε
λτιµο χασο, ελ χυεστιοναµιεντο σε ηα φυνδαδο
εν ελ αρτχυλο 23 δε λα Χονϖενχι⌠ν Αµεριχανα
σοβρε ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ (ΧΑ∆Η), σεγν ελ χυαλ
λοσ δερεχηοσ πολτιχοσ πυεδεν σερ ρεγλαµενταδοσ
πορ λα λεψ εξχλυσιϖαµεντε πορ ραζονεσ δε εδαδ,
ναχιοναλιδαδ, ρεσιδενχια, ιδιοµα, ινστρυχχι⌠ν,
χαπαχιδαδ χιϖιλ ο µενταλ, ο χονδενα, πορ ϕυεζ
χοµπετεντε, εν προχεσο πεναλ. Αυν χυανδο ελ
µαψορ νφασισ σε πυσο, εν εστε χασο, εν ελ δερε−
χηο δε λοσ χιυδαδανοσ/χιυδαδανασ α ελεγιρ, εστο
εσ, εν λα διµενσι⌠ν χολεχτιϖα δε λοσ δερεχηοσ
πολτιχοσ3 ψ εν ελ σιγνιφιχαδο θυε εστα τιενε παρα
λα δεµοχραχια, µι ιντερσ εστ〈 εν λα διµενσι⌠ν
ινδιϖιδυαλ δελ δερεχηο, ψ εν λο θυε σιγνιφιχα πριϖαρ
α χιυδαδανοσ/χιυδαδανασ δε συ δερεχηο α ιντερ−
ϖενιρ πλεναµεντε εν λασ δεχισιονεσ πολτιχασ θυε
λεσ ατα〉εν, εστο εσ, α παρτιχιπαρ πλεναµεντε εν ελ
1. Πορ εϕεµπλο, ελ προνυνχιαµιεντο δελ ρεπρεσενταντε δε λα Οφιχινα δελ Αλτο Χοµισιοναδο δε Ναχιονεσ Υνιδασ παρα λοσ ∆ερεχηοσ
Ηυµανοσ εν Χολοµβια, σε〉ορ Τοδδ Ηοωλανδ: Τενεµοσ θυε ηαβλαρ σοβρε λοσ δερεχηοσ δε λοσ χιυδαδανοσ δε Βογοτ〈 θυε ϖοτα−
ρον πορ λ. Εσ ιµπορταντε θυε λα Προχυραδυρα εντιενδα θυε ηαψ ϕυρισπρυδενχια δελ Χοµιτ δε ∆ερεχηοσ Πολτιχοσ ψ Χιϖιλεσ, ψ
δε λα Χορτε Ιντεραµεριχανα δε ∆ερεχηοσ Ηυµανοσ (Ρεδαχχι⌠ν Πολτιχα, 2013, 10 δε διχιεµβρε). Αντε ελ Χονσεϕο Συπεριορ δε λα
ϑυδιχατυρα σε πρεσενταρον 326 αχχιονεσ δε τυτελα πορ χιυδαδανοσ/χιυδαδανασ θυε αλεγαβαν λα ϖιολαχι⌠ν δε συσ δερεχηοσ πολτιχοσ
(Σεµανα, 4 δε µαρζο δε 2014).
2. Πυεδε ϖερσε, παρα υνα σντεσισ δε εστε τιπο δε αλεγατοσ, Χονσεϕο Συπεριορ δε λα ϑυδιχατυρα, Ραδιχαχι⌠ν 110011102000201308120
01, 6 δε µαρζο δε 2014.
3. Εστε νφασισ φυε ελ θυε περµιτι⌠, πορ εϕεµπλο, αλ µαγιστραδο Νστορ Ιϖ〈ν ϑαϖιερ Οσυνα Πατι〉ο διστινγυιρ, εν συ σαλϖαµεντο δε ϖοτο
α λα σεντενχια δελ Χονσεϕο Συπεριορ δε λα ϑυδιχατυρα δελ 6 δε µαρζο δε 2014, εντρε λοσ αργυµεντοσ δε λοσ τυτελαντεσ εν ελ χασο δε
λα σανχι⌠ν ιµπυεστα αλ αλχαλδε Μαψορ Γυσταϖο Πετρο Υρρεγο ψ λοσ αργυµεντοσ πρεσενταδοσ πορ λα εξσεναδορα Πιεδαδ Χ⌠ρδοβα εν
συ αχχι⌠ν δε τυτελα.
Criterio Jurídico Garantista. (Jul.-Dic. de 2014). Año 6, n.o 11, 28-43.
issn
: 2145-3381. Bogotá: Universidad Autónoma de Colombia.
ΤΑΤΙΑΝΑ ΡΙΝΧΝ ΧΟςΕΛΛΙ
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba