SENTENCIA de Corte Suprema de Justicia - SALA DE CASACIÓN CIVIL nº 44001-31-03-001-2014-00097-01 del 17-06-2021
Sentido del fallo | NO CASA |
Emisor | SALA DE CASACIÓN CIVIL |
Número de expediente | 44001-31-03-001-2014-00097-01 |
Número de sentencia | SC2415-2021 |
Tribunal de Origen | Tribunal Superior Sala Civil Familia Laboral de Riohacha |
Tipo de proceso | RECURSO DE CASACIÓN |
Fecha | 17 Junio 2021 |
A.W.Q.M.
Magistrado ponente
SC2415-2021 Radicación n.° 44001-31-03-001-2014-00097-01(Aprobado en sesión virtual de trece de mayo de dos mil veintiuno)
Bogotá, D.C., diecisiete (17) de junio de dos mil veintiuno (2021).
Se decide el recurso de casación interpuesto por S. y L.S.S., frente a la sentencia de 16 de diciembre de 2015, proferida por el Tribunal Superior del Distrito Judicial de Riohacha, Sala Civil-Familia-Laboral, en el proceso ordinario que promovió contra la comunidad de «El Cerrejón» y A.P. y Compañía S. en C....A.S. en C., A.A.R., A.S.C.S., A.C.P., A.D.P.P.C., A.E.T.M., A.F.G. De Bedout, A.S.G., A.P.G., A.M.H., A.M.P.D., A.A.P.C., A.J.G., A.P. Posada, A.M.V., A.J.C.F., A.J.S.S., A.L.S.R., A.J. De Castro Obregón, A.L.F.H., A.P.A., A.P.C., A.P.V., A.E.S.C., Á.A.L.Á., Á.A.M.P., Á.G.A.S., Á.J.D.G., Á.J.M.G. De Bedout, Á.J.T.M., Á.N.O.G., Á.R.C.I., A.A.A.C., A.E.N.T., A.C.P.M., A.B.S. De Narváez, A.C.M.V., A.C.T. De Yanci, A.D.R.P., A.G.R.P., A.L.P.I., A.M.C.P., A.M.V.R., A.M.O.L., A.M.P.C., A.M.W.N., A.R.P.B., A.T.D.R., A.T.P.R., A.V.P.S., A.P.V.H.U., A.G.I.L., A.P.P.S., A.S.C., A.W.N., A.F.S.C., A.C.S., A.M.C.C., A.R.B.P., A.M.C.P., A.S.R., A.J.G.C., A. De Jesús Ureche, A.E.O.L., A.N.S.P., A.M.S.F., A.J.P.C., Avilas y Cía. Ltda., B.A. de Maestre, B.C.V., B.E.G.O., B.L.F.C.V., B.M.B.D., B.M.D.Z., B.J.P.B., B.P.G., B.U.P., B.Á.A.S., Betulia del P.P., B.G.M., B.P.P.C., B.E.P.C., C.M.P.C., C.D.J.C.H., Car Hyundai S.A., C.A.R.G., C.A.Á.B., C.A.P.Y., C.A.C.C., C.A.S.F., C.E.Á.B., C.E.M.Z., C.E.W.N., C.J.J.R., C.P.C., C.Q.A., C.B.H.O., C.D.C. De Solano, C.E.U., C.F.R., C.H.P.C., C.M.A. De Berdugo, C.M.E.S., C.R.S. De A.vear, C.D.P.P.C., C.D.V., C.L.M.P., C.V.G.D.B., C.D.D., C.F.R.D., C.L.R. De Carvajal, C.V.H.G., C.S.S., C.B.B., C.A.P.C., C.&.C.S. en C., C.E.S.O., C.M.C.P., C.S.P.Y., C.J.U., C.V.H.G., Clara Cerchar De Peláez, C.I.J.G., C.P.C., C.M.C.A., C.J.H.O., C.V.H.O., C. De Toca Aaron, C.V.H.O. De Palau, C.V.O. De Palau, Corazonal S.A., Cristal de los Ángeles R.G., C.B.D., C.A.J.R., D.J.C.P., D.M.J.M., D.D.R.R.S., D.S.P., D.J.C.S., D.C.F., D.E.F.V., D.E.P.T., D.R.P.C., D.R.F.S., D.H.M.C., D.P.Y.M., D.C.M., D.M.R., D.L.F. De Romero, D.M.F.G., D.P.C., DIBIDI S.A., D.P.G. De Solano, D.P.D., D.P.M., D.C.C.H., D.A.A., D.C.C.C., D.R.R., D.E.S., E.M.P.I., E.I.C.A., E.E.S.C., E.J.P.S., E.J.S., E.J.C.P., E.P.D., E.J.G.U., E.R.C.I., E.A.S.P., E.Y.R.S., E.C.F., E.M.G.P., E.J.C.P., E.S.I.L., E.T.H.O., E.M.C., E.E.R., E.D.H. de H., E.E.T. de G., E.B.C.I., E.V.P., E.A.F.H., E.E.C., E.S.G., E.L.M.C., E.L.P.R., E.D.G., E.V.H.S., E.S., E.D.G., E.R., E.P.M.P., E.P.J.M., E.M.P.I., E.E.Z.C., F.M.F.H., F.J.J.M., F.P.G., F.W.N., F.A.Á.N., F.E.C., F.E.G.O., F.C. de F., F.G.C.F., F.J.R.G., F.J.P.I., F.A.A.G., Fundación Ayudamos, G.H.R.S., G.A.P.O., G.P.C., G.A.S.C., G.E.B. de Á., G.E.P.Y., G.I.M. De Mercado, G.R.G.S., G.P.P., G.C. De Carrillo, G.G.B., G.S.P.G., G.J.C.V., G.E.R.P., H.R.S.B., H.D.J.R.S., H.D.R.P.P., H.D.J.R.S., H. De Luque Cobo, H.E.B.C., H.J.G., H.M.G. De Rojas, H.M.R.G., H.M.S.B., I.C.M., I.J.P.G., I.N.U. De Peláez, I.E.M.A., I.G. De Jiménez, I.H. de la Torre, I.C.Y.P., Inversiones H.dez Llanos & Cía. S. en C., Inversiones Pameca S.A., Inversiones Ternera H.dez & Cía S. en C., I.G.D., I.P.H.O., I.F.R.G., I.A.M.V., I.J.R.G., J.E.D., J.A.J.M., J.E.C., J.G., J.J.M.F., J.J.I.L., J.M.P.I., J.E.R.G., J.G.P.C., J.E.P.C., J.E.P.D., J.J.M.Z., J.S.P.A., J.G.M.F., J.M.V.H.U., J.P.V.H.O., J.C.M.A., J.Q.A., J.E.C.P., J.Á.P., J.E.D., J.J.N.G., J.A.T.D., J.C.C.S., J.E.S.F., J.E.D.D., J.E.G.M., J.E.P.Y., I.M.C., J.L.C.I., J.L.S.C., J.A.C., J.A.Q.A., J.C.P.S., J.D.R.S., J. De Jesús Gnecco Monsalvo, J.D.P.M., J.E.R.G., J.F.A.A., J.F.Á.C., J.I.M.D., J.I.N.G., J.L.S.C., J.L.P.M., J.M.C.P., J.M.P.C., J.M.S.F., J.N.A.G., J.R.C.C., J.R.C.P., J.R.R.G., J.R.M.P., J.S.R., J.T.A.R., J.U.P.G., J.G.M.F., J.R.R., J.C.C.C., J.C.C.P., J.C.O.U., J. De Dios Rojas Abello, J.F.B.P., J.F.G.R., J.M.A.C., J.M.V.R., J.M.Á.N., J.M.R.G., J.B., J.R.G., J.P. Posada, J.E.R., J.E.P.A., J.M.O.A., J.R.P.S., J.J.M.S.O., K.M. De Los Ángeles G. Molina, L.C.M. y Asociados Limitada y Cía. S. en C., L.S., L.M.C.H., L.M.S.S., L.P.D.L., L.S.H.A., L.A.J.R., L.C.R., L.E.C., L.E.D.G., L.M.B.R., L.M.P.P., L.E.A.P., L.N.A.R., L.C.G.S., L.E.S.B., L.G.P., L.M.S. de Q., L.M.M.A., L.E.P.D., L.C.C.H., L.G. De Ehman, L.P.Y., L.A.R.S., L.M.M.P., L.M.A.G., L.Y.C.H., L.M.S.C., L.V.P., L.C. De Amaya, L.D.C.O.A., L.E.S.D.M., L.M. De G., L.M.P.G., L.G. De Mejía, L.M. Vda De G., L.A.P.S., L.Á.S.C., L.C.C.M., L.C.G., L.E.Á.P., L.M.G.R., L.L.S.O., L.M.Á.P. De Bernal, L.M.P.P., L.M.C.H., L.P.C., L.S.A., L.C.F., M.V.R.S., M.E.P.N., M.B.M.I., M.P., M.R.D., M.R.P.S., M.M.Q.A., M.P.G. de P., M.A. de M., M.Á.A.P., M.A.G.R., M.B.P.M., M.B.C.F., M.C.B.P., M.C.D.L., M.C.P.M., M.C.F., M.C.L.P., M.C.S.C., M.C.D.R.S., M.C.C. De Gutiérrez, M.D.P.A.A.P., M.D.P.F.H., M.D.R.H.P., M.D.S.S.C., M.E.P.M., M.E.C.V., M.E.P.C., M.E.P. Posada, M.E.C.P., M.G.R.G., M.G.S.B., M.I.P.C., M.I.J.G., M.I.P.I., M.J.S.C., M.J.V.H.S., M.L.R.S., M.M.P.C., M.M.P.S., M.P.R.S., M.P.S.C., M.P.G.N., M.R.A.P., M.T.G.H., M.V.S.B., M.C.P., M.C.S.V., M.V.H.U., M.A.A.S., M.D.J.C.I., M.G.M., M.I.M.L.G.M., M.P.H.V., M.R., M.C.M.R., M.C.P.M., M.V.G. De Bedout, M.C.Y.T., M.F.P. De Torrents, M.P.M., M.P. Posada De Caillouette, M.S.P.I., M.C.R.G., M.G. De Bedoya, M.I.I. De Tiber, M.C.C., M.P.P.C., M.C.B., Micalea Cerchar Saltaren, M.A.M.P., M.P.N.G., M.F.V.H.U., M.A.S.R., M.A.Á.B., M.Á.P., M.R.J.G., M.S.R., M.R. De Bolivar, M.M.F., M.M., M. De Los R.R.S., M.K.S.R., N.A.P.M., N.M.C.I., N.A.P.G., N.P.M., N.Z.Q.A., N.B. De Lacouture, N.G.M.P., N.R.M.A., N.R.A.C., N.T.Y.P., N.A.S.B., N.M.A.O., N.B.S. De Solano, N.B.S.F., N.V.P., N.D.P., N.V.P., N.J.C.F., N.M.P. de Vera, N.J.R.S., N.F.A.G., N.L.P. De Jaimes, O.M.P.R., O.D.P.R., O.C.S.M., O.G. De Del Real, O.P.B., O.R.P.R., O.R.P.R., O.B. De Lubo, O.D.P.R., Organización Empresarial Hermanos R.S., O.C.P., O.A.P.D., O.S. De Lima, O.P.M.Z., O.G.P.R., O.P.R., O.M.L.P., P.A.S.O., P.F.D.R.S., P.S., P.T.S.D.R., P.H.B.R., P.D.C.P.Y., P.G. De Lascano, P.L.B.F., P.M.C.V., P.M.C.O., P.M.G. Posada, P.R.C.A., P.J.S.F., P.P.C., P.C.J.R., P.D.S.C.O., P.R.P.O., P.S.R.S., P.Y.Y., Proyecto Ciudad Ltda., R.A.B.G., R.A.M.F., R.C.C.C., R.C.P., R.F.D., R.P.S., R.R.I.M., R.R.R.S., R.C.S., R.L.G.N., R.F.G., R.A.B.M., R.D.P.C., R.V.P.C., R.U.E., R.V.H.G., R.J.B.M., R.J.Á.Z., R.L.M.D., R.E.D., R.A.R. De Yanci, R.T.E.D., R.E.O.F., R.G. De Bedout, R.N.P.Y., R.P.N., R.A.B.E., R.A., R.R.R.S., R.A.R.S., R.B.O. De G., R.C.R. De Morón, Rosa G. De Pérez, R.M.G.O., R.P.L.D., R.E.P.O., R.I.B.Z., R.I.M.B.Z., R.V.D.R.G., R.A.O.L., R.C.S.B., R.N.M.P., R.E.S. De Gutiérrez, S.Y.M.Z., S.S.S.F., S.L.G.U., S.M.C.P., S.C.V., S.E.P.C., S.E.S.M., S.T.S.P., S.I.A., S.M.C.I., S.M.P.A., Servicios Financieros S.A. (SERFINANSA), S.A.C.P., Sociedad Abepon S.A., Sociedad Agropecuaria El Mayor S.A. (AGROMAYOR), Sociedad Dávila y Z.S., Sociedad Jucal S.A., Sociedad P.G.P. S.A., Sociedad Skoppel Inversiones S.A., S.M.S.O., S.D.S.G.S., S.M. De G., S.R.C.Z., S.U.D.V.H., T.S.M. De Peláez, T.P.M., T.G. De Noon, V.B.C., V.B.Y. De Peláez, V.J.P.Y., V.A.G.M., V.A.S.C., V.M.C.P., V.M.N.M., V.B.V.P., V.M.S.B., W.V.P., W.P.B., W.D.F.C., W.F.A.R., W.V.P., W. De Jesús Gnecco Bruges, W.V.P., Y.C.S.B., Y.L.R.S., Y.R.S., Y.C.M., Y.H.R.G., Y.A.P., Y.J.Q.A., Y.M.P.O., Y.M.C.C., y Z.R.R.S..
ANTECEDENTES
1. A. tenor de la demanda y su reforma, la promotora pidió que se le reconociera como parte de la Comunidad de El Cerrejón, y se excluyera a quienes actúan como comuneros sin tener esta calidad, para lo cual deprecó su inclusión en el padrón correspondiente.
Así mismo, reclamó que las notas 1 y 2 de la escritura pública n.° 11 de 1866, por las que se reconocieron derechos a R.R., J.G.O., L.D. y V.S., se declaren ineficaces e inoponibles, así como las transferencias realizadas con base en ellas.
Imploró que se condene a la restitución de «los dineros y frutos recibidos a título de regalías y demás, como sucesores de N.L. y R.S. o Z., o como cesionarios de los sucesores de éstos», desde el año de 1947 y hasta la fecha de la sentencia, con su correspondiente actualización e intereses.
De forma subsidiaria reclamó que se reconozca que la comunidad del El Cerrejón «comprende no solo a los demandados que parcialmente lo acreditan…, sino también a la sociedad demandante… adquirente de los derechos y acciones de los sucesores [inter vivos] de los causahabientes de N.L. y R.J.S.L...»., con iguales efectos a los mencionados.
2. En compendio, la accionante sustentó sus pretensiones en el siguiente sustrato fáctico (folios 1886 a 1936 del cuaderno 10):
2.1. El terreno «el Cerrejón» fue adquirido por N.L. el 24 de marzo de 1778, quien manifestó conceder a M.Z.(.) la mitad de su derecho en la...
Para continuar leyendo
Solicita tu prueba-
SENTENCIA de Corte Suprema de Justicia - SALA DE CASACIÓN CIVIL nº 23001-31-03-003-2014-00116-01 del 04-08-2021
...1766 (SC5191, 18 dic. 2020, rad. n.° 2008-00001-01), 2060 (SC563, 1° mar. 2021, rad. n.° 2012-00639-01) y 2531 del Código Civil (SC2415, 17 jun. 2021, rad. n.° 2014-00097-01), 29-2 de la Constitución Política (SC4257, 9 nov. 2020, rad. n.° 2010-00514-01), y 355-7 del Código General del Proc......
-
SENTENCIA de Corte Suprema de Justicia - SALA DE CASACIÓN PENAL nº T 122317 del 01-03-2022
...su lugar, accedió a la prescripción extintiva alegada. (iv) Promovido el recurso extraordinario, la Sala de Casación Civil con sentencia CSJSC2415-2021 del 12 de junio de 2021, no casó la determinación (v) Acuden las accionantes a la tutela en procura de las garantías de sus derechos, los q......
-
AUTO de Corte Suprema de Justicia - SALA DE CASACIÓN CIVIL nº 25290-31-03-001-2018-00519-01 del 13-09-2021
...1766 (SC5191, 18 dic. 2020, rad. n.° 2008-00001-01), 2060 (SC563, 1° mar. 2021, rad. n.° 2012-00639-01) y 2531 del Código Civil (SC2415, 17 jun. 2021, rad. n.° 2014-00097-01), 29-2 de la Constitución Política (SC4257, 9 nov. 2020, rad. n.° 2010-00514-01), y 355-7 del Código General del Proc......
-
SENTENCIA de Corte Suprema de Justicia - SALA DE CASACIÓN CIVIL nº 11001-31-03-031-2015-00519-01 del 12-05-2022
...rad. 2003-00190-01; SC de 22 de julio de 2010, rad. 2000-00855-01; SC de 15 de julio de 2013, rad. 2008-00237-01; y más recientemente en SC2415-2021, en la que se resaltó su reiteración en «proveídos en 14 de diciembre de 2005 (rad. n.º 1994-0548-01), 11 de febrero de 2009 (rad. n.º 2001-00......